به نام خدا
آموزش طنزنویسی: عوامل کشش داستان
در آموزش قبلی از طرح صحبت و مفهوم آن را با چند تعریف درک کردیم. حالا می‌خواهیم در مورد یکی از مهم‌ترین نکته‌های جذابیت داستان یعنی تعلیق یا به بیانی دیگر عوامل کشش داستان صحبت کنیم. طرحی برای مخاطب جذاب و گیرا خواهد بود که دارای عوامل کشش باشد. عوامل کشش حاصل یکی یا ترکیبی از ۶ عامل زیر هستند:
۱. درگیری یا کشمکش: درگیری باعث تعلیق می‌شود چون مخاطب از خود می‌پرسد که آیا شخصیت داستان در این درگیری پیروز می‌شود و به خواسته خود می‌رسد یا نه؟
۲. معما: معما هم باعث تعلیق می‌شود و از عوامل کشش داستان است زیرا مخاطب از خود می‌پرسد که قاتل کیست؟ کلاهبردار چه شخصی است؟ آیا دستگیر می‌شود؟
این سوالات یعنی تعلیق اتفاق افتاده است.
۳. بلاتکلیفی و دو راهی: دوراهی بین بد و بدتر از جذاب‌ترین دوراهی‌هاست. انتخابی که در هر حال دردسر دارد و مخاطب از خود می‌پرسد که او بالاخره کدام راه را انتخاب می‌کند؟
و باز هم اینجا تعلیق اتفاق افتاده.
۴. بعد چه خواهد شد: بیشتر در رمان‌های عشق و عاشقی اتفاق می‌افتد. آیا علی به مینا می‌رسد؟ آیا مادر فرزند گمشده‌اش را خواهد یافت؟ آیا این خانه که یکی از ستون‌هایش لق است خراب خواهد شد؟
۵. چرایی: هر چرایی‌ای که برای مخاطب پیش آید نوعی تعلیق است. چرا کفش‌هایش را نپوشید؟ چرا دزدی کرد؟ چرا ماشینش را رنگ کرد؟ چرا لباس نو اش را نپوشید؟ و…
۶. پیش آماده‌سازی: یعنی نویسنده با دادن اطلاعاتی مبهم به مخاطب یا اشاره کردن به اتفاقی، او را کنجکاو کند که کشف کند دقیقا چه خبر است و چه اتفاقی رخ داده است یا قرار است رخ دهد؟
اگر در هر مرحله از نوشتن طرح یا داستان اصلی احساس کردید که داستان بدون عوامل کشش و تعلیق است و یا تعلیق ضعیفی دارد، سریعا برگردید و با یک بازنویسی اساسی یکی یا چند عامل از عوامل کشش را در آن بگنجانید. اگر مخاطب را نگران و کنجکاو کردید بدانید کارتان درست است وگرنه به بیراهه رفته‌اید.
آخرین دیدگاه‌ها